POD WPŁYWEM WIELU GRUP
Rozwój społeczny dokonuje się pod wpływem wielu grup, często o rozbieżnych wartościach i dlatego ich internalizacja prowadzi do konfliktów wewnątrz osobowości. Socjologia jako nauka empiryczna uchyla się od ustalania ocen i kryteriów ocen, traktuje wartości opisowo. Stąd empiryczne miary rozwoju społecznego człowieka polegają na przedstawieniu jego bogactwa uczestnictwa. Jedyną miarą rozwoju społecznego, która może być uważana za powszechnie uznawaną, jest stopień identyfikacji z tymi wszystkimi grupami, wyrażający się poziomem zachowań aspołecznych i antyspołecznych. Zdolność do solidarności z grupami, podporządkowania się ich wymaganiom i poziom zachowań prospołec2.nych, zdolność do rezygnacji z własnych interesów na rzecz interesów grupowych mogą być traktowane jako miara rozwoju społecznego jednostki w socjologicznym tego słowa znaczeniu, jednakże miary empiryczne są bardzo zawodne i słabo rozwinięte.